LYS-5 Dil (İngilizce) Sınavına Nasıl Hazırlanmalı?

Yazının yeni sisteme göre güncellenmiş, daha detaylı ve kapsamlı haline buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

LYS-5 İngilizce liselerde yabancı dil bölümünde okuyan ve üniversitede yabancı dil bölümlerini tercih etmek isteyen öğrencilerin girdiği 80 soruluk bir sınavdır. Sınav içerisinde gramer, kelime, cümle tamamlama, çeviri, paragrafta anlam, anlamca en yakın cümle, paragraf tamamlama, anlamca uygun olmayan cümleyi çıkarma, durum, diyalog gibi sorular içermekte. Daha kapsamlı olarak gerçekleştirilen YDS'nin bir alt versiyonu diyebiliriz.

Bu yazıda, gerek dil bölümünde okuyup daha önce bu sınava girmiş ve 80 sorunun 80'ini de doğru cevaplamış biri olarak, gerekse bu sınava yönelik dersler veren bir İngilizce öğretmeni olarak sınava nasıl hazırlanılması gerektiği konusunda bilgilerimi ve tecrübelerimi paylaşacağım.

İngilizce sınavına geçmeden önce puanınızın önemli bir bölümünü etkileyen YGS'den kısaca bahsetmek istiyorum. Eğer YGS'yi atlattıysanız bu paragrafı geçebilirsiniz. Ösys puanınızın belirlenmesinde YGS önemli bir rol oynamakta. Bu oran dil bölümünde en çok tercih edilen İngilizce bölümlerin tercihinde kullanılan Dil-1 puan türünde en düşük olup, puanınızın yüzde 35'ini oluşturmakta. Diğer dil bölümlerini tercih etmekte kullanılan Dil-2 Dil-3 puan türlerinde ise yüzdesi çok daha yüksek. YGS'nin dil öğrencileri için çok önemli olmasının sebebi bir çok dil öğrencisinin Türkçe ve sosyal bilimler testlerinde zorluk çekmezken, matematik ve fen bilimleri testlerinde zorlanması. Yani matematik ve fen bilimleri testlerinden iyi sonuçlar çıkarmak Dil puanınızın üzerine ekstra puanlar eklemek demek. Bu puanlar sizin sınavda derece yapmanızı veya istediğiniz bölümlere bir adım daha yaklaşmanızı sağlayacaktır. Onun için branş öğretmenlerinizin rehberliğinde YGS çalışmalarınızı, özellikle de matematik ve fen bilimleri testlerine hazırlığı asla ve asla ihmal etmeyin.

Gelelim İngilizce sınavına. Lys İngilizce sınavından iyi bir puana sahip olmanın ilk adımı iyi bir İngilizce bilgisine sahip olmak. Dil öğrencileri genellikle 2-3 yıl boyunca haftada 12-18 ders civarında İngilizce dersi gördüğü için temelde iyi bir İngilizce bilgisine sahip. Bunun üzerin kısa ve düzenli aralıklarla yapılacak gramer, kelime ve okuma çalışmaları kısa sürede yeterli seviyeye gelmenizi sağlayacaktır.

Öncelikle Lys-dil büyük oranda bir okuduğunu anlama sınavı. Bu yüzden de dil bölümünde okumaya başlamanızdan sınava kadar olan süreçte hiç bir zaman elinizden kitapları veya okuma parçalarını eksik etmemelisiniz. İngilizce kitaplar ve okuma parçaları okumak İngilizceyi daha rahat anlamanızı, yeni kelimeler öğrenmenizi, öğrendiğiniz kelimelerin diğer anlamlarını ve kullanımlarını kavramanızı, gramer konularını daha kolay içselleştirmenizi sağlayacak. Bu yüzden sürekli okumak bir zorunluluk. Bu okumalarda kullanabileceğiniz çeşitli materyal alternatifleri şunlar:

1. Lys Dil sınavına yönelik 1-2 sayfalık okuma parçaları içeren kitaplar. Bu kitaplar bence okumayı geliştirme ve sınava aşina olma konusunda en iyi araçlar. Genel kültüre dayalı çeşitli konular içermeleri ve sınavda bolca işlenen konulara değinmeleri büyük bir avantaj. Sınavda sıkça çıkan kelimeleri içermeleri de kelime haznesinin gelişimi açısından çokça faydalı. Çıkarım, okuduğunu anlama gibi sorular içermeleri de sınavdaki sorulara hakimiyetinizi artırması açısından önemli. 
2. İngilizce hikaye kitapları. Sınava hazırlıkta en ideal kaynaklar olmasa da, genel İngilizce bilgisini artırma açısından çok faydalı kaynaklardır. İngilizce'de en sık kullanılan kelimeler kullanılarak oluşturulan bu kitaplar, okuduğunu anlama becerinizi artırarak İngilizce hakimiyetinize büyük katkı sağlayacaktır. Bu kitapların Lys-dil öğrencisi için güzel ama en ideal kaynaklar olmamasının sebebi sınava yönelik olarak hazırlanmamış olmaları. Özellikle dil bölümüne yeni başlayan öğrencilerin temel İngilizce bilgilerini artırmaları için çok faydalıdır.
3. İngilizce Gazeteler. Yarı-akademik dil özellikleri ile İngilizce sınavlara hazırlıkta çok etkili kaynaklar olduğunu düşünüyorum. Hem haberleri takip etmek hem de İngilizce pratiği yapmak için faydalı kaynaklar. Hürriyet, Cumhuriyet, Sabah, Radikal gibi Türk gazetelerinin İngilizce versiyonları var ve çeşitli yerlerde basılı olarak satılmakta. Bu gazeteleri alıp okuyabilir hatta abone olabilirsiniz.
4. Sınavdaki uzunluklarda okuma parçaları içeren test kitapları. Özellikle sınavın yaklaştığı tarihlerde okuma parçalarına olan hakimiyetinizi artırmak, parçalara ayırdığınız zamanı test etmek ve kısaltmak için ideal materyallerdir. Yeni şeyler öğrenmekten çok test etmek ve teknik pratiğini artırmak için kullanılmaları daha faydalı olacaktır.
5. Bunlar dışında farklı bir çok kaynaktan okuma pratiği yapmak mümkün. Ancak özellikle Lys Dil sınavına yönelik olarak hazırlanan 1. ve 4. maddelerdeki kaynaklar, puanlarınızın daha fazla yükselmesini sağlayacaktır. 

İkinci olarak değinmek istediğim nokta kelime bilgisi. Sınavın tamamında önemli olan bir olgu. Öncelikle düzenli olarak okuma yapan bir öğrencinin kelime bilgisi konusunda sıkıntı yaşayacağını düşünmüyorum. Okuma yapmak kelime öğrenmenin en etkili yöntemlerinden biri. Ancak tek yolu değil. Kelime öğrenmek için çeşitli teknikler mevcut. Bunlar kişiden kişiye değişmekte. Hatta sınava hazırlıkta en farklı ve fazla yöntemin bulunduğu çalışma alanı sanırım kelime öğrenimi ve hatırlanmasının sağlanması. Bazı yöntemler:

1. Ezber yapmak. Benim sevmediğim bir yöntemdir ancak bir çok öğrenci bu yöntemi faydalı bulmakta. Lys Dil sınavında veya YDS'de sıklıkla kullanılan kelimelerin bir listesini bulup, bunları tek tek ezberlemeyi deneyebilirsiniz. Kısa sürede çok miktarda kelime öğrenmek için iyi ancak uzun vadede akılda kalmasını sağlamak ve kelimelere tüm yönleriyle hakim olmak için çok iyi değil.
2. Postitler kullanmak. Postit bir diğer adıyla yapışkan kağıtlar İngilizce öğrencilerinin can suyudur. Bir kelimeyle ne kadar karşılaşırsanız o kadar iyi. Bunu sağlamada yapışkan kağıtlar çok etkili materyaller. Yeni öğrendiğiniz kelimeleri ve tercihinize göre anlamlarını bir yapışkan kağıda yazarak yatağınıza, duvara, dolabınıza aklınıza gelen her yere yapıştırarak yeni kelimeleri ve hatırlamakta zorluk çektiğiniz kelimeleri daha etkili ve uzun süre aklınızda tutabilirsiniz. Sınava hazırlanırken benim çok işime yaramıştı. Hatta annemle baya bir tartışmışızdır evin her tarafını kaplayan bu kağıtlar yüzünden. Tabi eğitim her zaman öncelikli :)
3. Kelime defteri tutmak. Güzel ve etkili bir tekniktir. Öğrendiğiniz tüm kelimelerin bir liste halinde küçük bir not defterinde durması, toplu ulaşım dahil her yerde ayak üstü bile olsa kelime çalışmanızı sağlar. Oturup çalışmaktan ziyade otobüste, metroda boşa giden zamanınızı değerlendirmek açısından çok güzel bir yöntemdir. Lisede 30-40 dakikalık tramvay yolculuğumu bu şekilde değerlendiriyordum. 
4. Bunun dışında sizin kişisel olarak hoşunuza giden ve etkili olduğunu hissettiğiniz yöntemler. Daha önce belirttiğim gibi kelime öğrenme çok spesifik bir alan. Kişiden kişiye teknikler ve stratejiler çok değişken. Oyun oynayarak kelime öğrenen de var dizi izleyerek de. Kendi metodlarınız ile şu ana kadar bahsetmiş olduğumuz teknikleri kullanırsanız, kelime problemini aşacağınıza inanıyorum.

Ve gramer. Gramer bilgisi Lys 5'in vazgeçilmezlerinden. Çalışma stratejileri ve materyaller ise okuma ve kelime bilgisi kadar çeşitlilik göstermemekte. Gramer konularının hepsini kısa sürede çalışarak bitirmenizde fayda var. Bunu öğretmeninizi dikkatli dinleyerek ve notlar alarak, konu anlatım kitapları edinip bunlara çalışarak veya internette yayınlanan gramer konu anlatım videolarını izleyerek yapabilirsiniz. Genelde kullanılan ve en etkili 3 gramer öğrenim yöntemi bunlar. Bol bol soru çözmek de gramer bilginize büyük katkı sağlayacaktır. 

Son olarak sınavda başarılı olmak için bol miktarda test çözmek şart. Bunu özel becerilere yönelik testler çözerek (gramer testi, çeviri testi, uygun olmayan cümleyi çıkarma testi vb.), mini deneme kitaplarındaki testleri çözerek (80 sorunun 25 soruya uyarlanmış halini içeren testler) veya 80 soruluk denemeler çözerek yapabilirsiniz. Benim tavsiyem özel becerilerden denemelere doğru değişen bir yol izlemek. Çünkü sıkıntınız olan soru tiplerine daha fazla yoğunlaşmak, sonrasında mini denemelerle pratik yapmak ve en sonunda bol bol deneme çözerek sınava hazır hale gelmek size büyük fayda sağlayacaktır. 

Burada yazılan materyaller ve teknikler ile kendinize faydalı olduğunu düşündüğünüz diğer materyalleri ve teknikleri kullanarak düzenli olarak çalışırsanız başarılı olmanız muhtemel. Dil bölümü diğer bölümlere göre daha hafif bir bölüm. Günlük 1 saatlik bir çalışma bile dil bölümünde derece yapmanızı ve hayalinizdeki bölüm ve üniversitelerde okumanızı sağlayabilir.

Sınavla ilgili değinmediğim noktalar ve aklınızda takılan diğer tüm noktalarla ilgili contact sayfasından benimle iletişime geçebilirsiniz. 

Başarılar...